W polskim systemie prawnym pojawiły się w ostatnich dniach dwa akty prawne istotnie dotyczące myśliwych. Pierwszym jest ustawa z dnia 20 grudnia 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w celu ułatwienia zwalczania chorób zakaźnych zwierząt (Dz.U. z 2020 r., poz. 148), nazywana też specustawą ws. zwalczania ASF-u lub lex Ardanowski. Ustawa weszła w życie 31 stycznia 2020 r., a z treścią aktu można zapoznać się tutaj.
Najważniejsze regulacje w niej zawarte są następujące:
– Wprowadza regulację dotyczącą odstrzału sanitarnego, wykonywanego na podstawie przepisów ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych. Odstrzał sanitarny odbywa się na podstawie indywidualnego upoważnienia, wydanego odpowiednio przez, zarządzającego obwodem łowieckim, dyrektora parku narodowego albo regionalnego dyrektora ochrony środowiska. Upoważnienie określa gatunek i liczbę sztuk zwierzyny przeznaczonej do odstrzału oraz termin ważności.
– Wprowadza regulację umożliwiającej wystąpienie przez zarządcę lub dzierżawcę obwodu łowieckiego do organów Policji, Straży Granicznej, Państwowej Straży Pożarnej lub Inspekcji Weterynaryjnej z wnioskiem o udzielenie pomocy niezbędnej do przeprowadzenia czynności związanych ze zwalczaniem chorób zakaźnych. Pomoc polega w szczególności na zabezpieczeniu terenu, na którym odbywa się polowanie, przed nieuprawnionym wstępem osób trzecich, wsparciu poszukiwania padłych zwierząt oraz kontroli przestrzegania przez osoby uprawnione do wykonywania polowania, w tym osoby wykonujące odstrzał sanitarny, zasad bioasekuracji.
– Wprowadza regulację prawną dotyczącą przestrzegania zasad bioasekuracji podczas polowania lub odstrzału sanitarnego. Ustawa zawiera delegację do wydania, przez ministra właściwego do spraw rolnictwa, rozporządzenia określającego zasady bioasekuracji podczas polowania i odstrzału sanitarnego. Naruszenie zasad bioasekuracji, zgodnie z ustawą, stanowić będzie wykroczenie.
– Wprowadza przepis zabraniający celowego utrudniania lub uniemożliwiania polowania. Sankcją za popełnienie tego przestępstwa jest grzywna, kara ograniczenia wolności albo kara pozbawienia wolności do roku.
– Rozszerza zakresu czynów zabronionych w przepisie karnym ustawy o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych zwierząt o udaremnianie lub utrudnianie wykonania odstrzału sanitarnego nakazanego przez powiatowego lekarza weterynarii lub wojewodę
– Umożliwia wykonywania odstrzału sanitarnego przy użyciu broni palnej wyposażonej w tłumik huku. Broń z tłumikiem huku może być używana wyłącznie do wykonywania odstrzału sanitarnego z nakazu wydanego na podstawie przepisów o ochronie zdrowia zwierząt oraz zwalczaniu chorób zakaźnych.
– Wprowadza regulację stanowiącej, w przypadku wydania nakazu odstrzału sanitarnego, podstawę prawną przekazania, przez ministra właściwego do spraw wewnętrznych, do dyspozycji wojewody, doraźnych zgrupowań funkcjonariuszy Policji, Straży Granicznej lub Państwowej Straży Pożarnej, którzy posiadają uprawnienia do wykonywania polowania, w celu udziału funkcjonariuszy w odstrzale sanitarnym. Dodatkowo, jeżeli w sytuacji kryzysowej środki są niewystarczające, Minister Obrony Narodowej, na wniosek wojewody, może przekazać do dyspozycji wojewody doraźne zgrupowania żołnierzy posiadających uprawnienia do wykonywania polowania, w celu ich udziału w odstrzale sanitarnym
– Wprowadza nowy tryb powoływania i odwoływania Łowczego Krajowego oraz łowczego okręgowego. Łowczego Krajowego powołuje i odwołuje minister właściwy do spraw środowiska, łowczego okręgowego Łowczy Krajowy, po uzyskaniu pozytywnej opinii ministra.
– Przedłuża okres wyznaczony na dokonanie nowego podziału województw na obwody łowieckie i zaliczenie tych obwodów do poszczególnych kategorii oraz okres ważności umów dzierżawy obwodów łowieckich, obowiązujących w dniu jej wejścia w życie, do dnia 31 marca 2021 r. Termin dotychczasowy upływa w dniu 31 marca 2020 r.
Drugim aktem prawnym jest rozporządzenie Ministra Rolnictwa I Rozwoju Wsi z dnia 30 stycznia 2020 r. w sprawie zasad bioasekuracji, jakie powinny być przestrzegane podczas polowania lub odstrzału sanitarnego oraz przy wykonywaniu czynności związanych z zagospodarowaniem zwierzęcia łownego z gatunku dzik (Dz.U. z 2020 r., poz. 160), które obowiązuje os 1 lutego br.
Rozporządzenie nie podlegało konsultacjom i opiniowaniu, a jedynie przeszło uzgodnienia międzyresortowe. Zostało wydane na mocy delegacji zawartej w ustawie Prawo łowieckie, znowelizowanej zapisami wspomnianej wyżej specustawy.
Zgodnie z rozporządzeniem w całym kraju podczas polowań lub odstrzałów sanitarnych dzików należy używać oczyszczonego i odkażonego sprzętu oraz obuwia, a także odzieży poddanej procesowi inaktywacji wirusa ASF-u. Precyzuje ono także zasady postępowania z tuszami po odstrzale obowiązujące na obszarach objętych nakazami, zakazami lub ograniczeniami oraz innymi środkami kontroli lub ochronnymi, ustanowionymi w związku z wystąpieniem choroby. Treść rozporządzenia jest dostępna tutaj.